telefon: +48 12 294 81 15

Regeneracja płuc po COVID-19

Koronawirus jest tematem, który zdominował dyskusje publiczne i prywatne. Pacjenci, którzy przeszli tę chorobę, niestety jeszcze długo po wyleczeniu muszą się często zmagać z różnymi dolegliwościami, również związanymi z uszkodzeniem dróg oddechowych. Oczywiście wśród wielu ozdrowieńców badania obrazowe nie wykazują żadnych zmian po przejściu choroby w stosunku do tego przed zapadnięciem na nią. Co jednak zrobić w sytuacji, gdy zmiany nastąpiły? Jak zregenerować płuca po koronawirusie?

Stan płuc po koronawirusie

Ze względu na to, że COVID-19 niedawno rozprzestrzenił się po świecie, wciąż nie istnieją badania, które mogłyby udowodnić, jakie są długotrwałe konsekwencje wywoływane przez tę chorobę. Zmiany obserwowane na początku choroby mogą się co prawda wycofać całkowicie, a płuca będą w takiej sytuacji wyglądały prawidłowo i ich stan nie ulegnie pogorszeniu.

Niestety prawdopodobnym scenariuszem jest również ten, w którym pozostaje obraz śródmiąższowego zapalenia płuc ze zmianami. Najczęściej są to zmiany obustronne, obwodowe i zazwyczaj występują w płatach dolnych płuc. Do tych zmian zaliczać się mogą:

  • Linijne zacienienia,
  • Zacienienia typu mlecznego szkła,
  • Konsolidacje,
  • Zmiany wieloogniskowe.

Wraz z upływem czasu obrazy te najczęściej się wycofują, jednakże część z tych zmian grozi zwłóknieniem, co skutkuje zaburzeniem architektury otaczającego miąższu i utratą możliwości oddychania. Bardzo poważnym problemem zdrowotnym jest fakt, iż koronawirus najczęściej przebiega wraz z zapaleniem płuc, które w dodatku rozwija się zarówno w lewym, jak i prawym płucu.

Zapalenie płuc połączone z SARS-CoV-2 może przyczyniać się do zniszczenia komórek płucnych, ponieważ pęcherzyki płucne podczas zapalenia nadmiernie wypełniają się płynem. Możliwość pobierania tlenu przez ten organ spada, może nastąpić gorsze natlenowanie krwi i groźniejszy przebieg choroby. Zachorowanie na zapalenie płuc może skutkować również komplikacjami po wyleczeniu i wpłynąć na konieczność dłuższej regeneracji tkanki płucnej. Rekonwalescencja po zapaleniu płuc połączonym z koronawirusem może potrwać nawet wiele miesięcy.

Czy uszkodzenia płuc po koronawirusie są odwracalne?

Stan płuc większości pacjentów po koronawirusie poprawia się w ciągu kilku tygodni od opuszczenia szpitala. Widoczne uszkodzenia najczęściej zmniejszają się już po dwóch tygodniach, jednakże zdarzają się też przypadki, w których płuca ulegają trwałym uszkodzeniom i niezbędna jest ich transplantacja. Nieraz regeneracja wymaga też o wiele więcej czasu niż podane kilka tygodni.

Bardzo wielu pacjentów po COVID-19 uskarża się na pogorszenie możliwości oddychania oraz o wiele niższe zdolności wysiłkowe. Takie zmiany mogą zachodzić nawet u co trzeciego pacjenta, który zachorował na SARS-CoV-2, choć niektóre badania wskazują, że ryzyko to dotyczy 10% chorych. Prawie 90% osób po chorobie może jednak mieć zniszczenia tkanki płucnej, często nie będąc nawet świadomym stanu tych organów po infekcji. Na szczęście posiadają one dobre zdolności do regeneracji i odnowy. Większość zmian, w szczególności te rozsiane i łagodne, mogą zostać zwalczone naturalnie przez organizm.

Jak wygląda rehabilitacja płuc po koronawirusie?

Korzyści, jakie płyną z ćwiczeń oddechowych, są bardzo uniwersalne. Zwiększają one wydolność wysiłkową, która po zachorowaniu na koronawirusa może ulec znacznemu osłabieniu, ale ponadto zmniejszają negatywny wpływ długotrwałego siedzącego trybu życia, poprawiają siłę mięśni i jakość życia związaną ze zdrowiem. Poprawie ulegają funkcje mięśni oddechowych, wzmocnione zostają natomiast mięśnie szkieletowe. Złagodzone dzięki rehabilitacji zostają ponadto duszności. Działanie na własną rękę nie jest jednak wskazane, jeśli występują obrzęki nóg, duszności w stanie spoczynku, kołatania serca i nagłe bóle w klatce piersiowej. Po zaobserwowaniu tych symptomów należy się skonsultować z lekarzem.

Kluczowym elementem rehabilitacji po COVID-19 jest zadbanie o odpoczynek i przyjmowanie bardzo dużych ilości płynów. Trzeba unikać stresu i pilnować odpowiedniej ilości zdrowego snu. Sam program regeneracji płuc zależy od przebiegu choroby i ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Ćwiczenia oddechowe wykonywane w domu zalecane są osobom, których zachorowanie miało niewielkie nasilenie.

Najprostsze ćwiczenia, jakie można wykonywać, to nadmuchiwanie balonów albo dmuchanie w zanurzoną w wodzie rurkę. Efektywne jest również głębokie oddychanie na plecach. Należy ugiąć w tym celu kolana, dłonie złożyć na brzuch i wykonywać głębokie wdechy przez nos. Powietrze należy wciągać do brzucha, obserwując przy tym ruchy splecionych na nim rąk. Wydech wykonuje się zaś spokojnie i powoli przez nos.

Oddychanie głęboko w pozycji siedzącej również pomaga zregenerować płuca. Trzeba usiąść na stabilnym krześle lub łóżku, ręce ułożyć po bokach brzucha i wykonać głęboki wdech przez nos, obserwując rozsuwanie się rąk na brzuchu. Potem wykonuje się powolny i posobny wydech przez nos. Głęboko oddychać powinno się również z uniesieniem barków – ręce zwisają wówczas wzdłuż ciała, ale barki trzeba unieść maksymalnie, bez wznoszenia ramion. W trakcie unoszenia ich wdycha się powietrze przez nos, a wydycha się je podczas rozluźniania barków.

Warto wykonywać ćwiczenia, w których wykorzystuje się ruchy ramion, ponieważ zwiększają one efektywność oddychania poprzez poprawę ruchomości klatki piersiowej. Pomagają one także w usunięciu nadmiaru wydzieliny z dróg oddechowych. Można dołączyć ćwiczenia ruchowe (marsz w miejscu, jazdę na rowerze) do oddechowych, pamiętając o prawidłowym oddechu, mianowicie wzięciu wdechu przed najtrudniejszą częścią ćwiczenia i wydechu w jej trakcie.

Regeneracja płuc po koronawirusie wymaga nieraz zastosowania inhalacji, leków wziewnych albo aerozoli. Nawet inhalowanie się roztworami soli – podobnie jak roztworami leków – oddziałuje na tkankę płucną i zaleca się jego stosowanie po infekcji koronawirusa. Wzmacnia się w ten sposób komórki płuc, ułatwia wykrztuszanie wydzieliny, która się w nich znajduje i nawilża się przesuszone błony śluzowe.

 

Bibliografia:

https://cordis.europa.eu/article/id/421597-how-covid-19-damages-the-lungs/pl

Aguiar, Diego & Lobrinus, Johannes & Schibler, Manuel & Fracasso, Tony & Lardi, C.. (2020). Inside the lungs of COVID-19 disease. 10.21203/rs.3.rs-24321/v1.

Copyright © 2024 by Intec Medical. All rights reserved.
Realizacja: Internet Arts